Υπάρχουν περισσότεροι σκλάβοι στον κόσμο σήμερα από οποιαδήποτε άλλη στιγμή στην ανθρώπινη ιστορία. Αυτό αποδεικνύουν τα στοιχεία της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας των Ηνωμένων Εθνών από το 2021, σύμφωνα με τα οποία περισσότεροι από 25 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε κάποια μορφή σύγχρονης δουλείας και καταναγκαστικής εργασίας.
Και αν τα τελευταία δύο χρόνια το επίκεντρο ήταν τα μέτρα κατά του κορονοϊού που περιορίζουν την προσωπική μας ελευθερία με διάφορους τρόπους, υπάρχουν εκατομμύρια άνθρωποι που έχουν στερηθεί εντελώς τη δυνατότητα να ενεργούν σύμφωνα με τις ανάγκες τους. Πολίτες χωρίς δικαιώματα, εγκλωβισμένοι στη σύγχρονη σκλαβιά, την εμπορία ανθρώπων.
Η Βουλγαρία είναι χώρα προέλευσης θυμάτων εμπορίας ανθρώπων. Σύμφωνα με διάφορες μελέτες, μοιράζεται την πρώτη θέση στην κατά κεφαλή εξαγωγή θυμάτων εμπορίας ανθρώπων με τη Ρουμανία, όπως δήλωσε στη Βουλγαρική Εθνική Ραδιοφωνία ο εκπρόσωπος του ιδρύματος «A21-Βουλγαρία» Μαρτίν Στέφανοφ. Η παγκόσμια Μ.Κ.Ο. έχει γραφεία σε δεκατέσσερις χώρες σε όλο τον κόσμο και στη Βουλγαρία λειτουργεί εδώ και εννιά χρόνια για την πρόληψη της εμπορίας ανθρώπων και την υποστήριξη των θυμάτων της.
Η εργασιακή εκμετάλλευση είναι ένα όλο και πιο σοβαρό παγκόσμιο πρόβλημα, σύμφωνα με τους εργαζόμενους στον τομέα. «Δεν υπάρχει φυλή, ηλικία, φύλο, εκπαίδευση ή κοινωνική θέση, που να εγγυάται ότι αυτό δεν θα συμβεί σε εμάς», λέει ο Στέφανοφ. Και διευκρινίζει ότι οι μέθοδοι «επιλογής» είναι τόσο πολλές και τόσο ευρηματικές που ακόμη και οι ειδικοί μερικές φορές μένουν έκπληκτοι με τις περιπτώσεις που συναντούν. «Επειδή η ευαλωτότητά μας αυτή τη στιγμή της πανδημίας είναι πολλές φορές μεγαλύτερη από ό,τι σε κανονικές οικονομικές περιόδους, ο κίνδυνος εμπορίας ανθρώπων είναι πολύ υψηλότερος. Όταν κανείς έχει χάσει τη δουλειά του, όταν είναι σε απομόνωση και δεν ξέρει τι θα κάνει αφού περάσει αυτή η κατάσταση, είναι πολύ πιο επιρρεπής στο να εξαπατηθεί από κάτι που του προσφέρεται ως διέξοδο. Στις περισσότερες περιπτώσεις, πρόκειται για άτομα ηλικίας 40-50 ετών που πιέζονται από τις συνθήκες. Συνήθως τέτοιες προσφορές εργασίας έρχονται από το εξωτερικό. Ακούγονται πολύ δελεαστικά και στις περισσότερες περιπτώσεις πέφτει κανείς στην παγίδα της εκμετάλλευσης και να μην μπορεί να φύγει ελεύθερα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αυτή τη στιγμή είναι εξαιρετικά σημαντικό για τους ανθρώπους να είναι πολύ προσεκτικοί σχετικά με τις αγγελίες εργασίας που εμπιστεύονται», εξηγεί.
Τον τελευταίο χρόνο, από τις οκτώ προσφορές εργασίας που έλεγξε το ίδρυμα, οι επτά αποδείχθηκαν ριψοκίνδυνες και ψεύτικες. Αυτές οι αγγελίες προέρχονται κυρίως από το Facebook, δηλώνει η επικεφαλής της τηλεφωνικής γραμμής καταπολέμησης της εμπορίας ανθρώπων του ιδρύματος. Και διευκρινίζει ότι ο καθένας μπορεί να απευθυνθεί για βοήθεια μέσω της εθνικής τηλεφωνικής γραμμής 0800 20100. Σήματα λαμβάνονται όλο το εικοσιτετράωρο από οποιαδήποτε χώρα της ΕΕ. Επιπλέον, καλώντας τη γραμμή χωρίς χρέωση, μπορούμε να ελέγξουμε έναν πιθανό εργοδότη ή να μοιραστούμε εμπειρίες.
«Οι άνθρωποι στη Βουλγαρία είναι μερικές φορές τόσο απελπισμένοι και έχουν ανάγκη από δουλειά που δεν βλέπουν εμφανή σημάδια απάτης. Στατιστικά στοιχεία της περσινής τηλεφωνικής γραμμής δείχνουν ότι στο 24% των περιπτώσεων εμπορίας ανθρώπων, όλα ξεκίνησαν από μια ψεύτικη αγγελία εργασίας. Οι παγκόσμιες στατιστικές δείχνουν ότι μόνο το 1% των θυμάτων εμπορίας θα σωθεί ποτέ», δήλωσε η επικεφαλής της τηλεφωνικής γραμμής. Σύμφωνα με την ίδια, οι άντρες δυσκολεύονται περισσότερο να παραδεχτούν ότι είναι θύματα εμπορίας, αλλά όταν πρόκειται για εργασιακή εκμετάλλευση είναι μια πολύ ευάλωτη ομάδα.
Αν και η εμπειρία των ειδικών σχετίζεται με εργασία από τη Βουλγαρία, τονίζουν ότι η εμπορία ανθρώπων με σκοπό την εργασιακή εκμετάλλευση είναι ένα πρόβλημα με μεγάλα σύνορα και διαφορετικούς ανθρώπους. Η σωτηρία είναι η επίγνωση και η προσοχή, και ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που δεν πρέπει να ξεχνάμε είναι ότι κανένας εργοδότης δεν έχει το δικαίωμα να παίρνει ή να παρακρατήσει τα προσωπικά μας έγγραφα και να αποτρέψει τον τερματισμό της σχέσης μας.
Επιμέλεια: Βέσελα Κράστεβα (από συνεντεύξεις της Λιουμπομίρα Κονσταντίνοβα, Β.Ε.Ρ. – Χρίστο Μπότεφ)
Μετάφραση: Άιλιν Τόπλεβα