Με το κρέας να καταλαμβάνει παραδοσιακά κυρίαρχη θέση στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι, εντατικοποιούνται αυτό τον καιρό οι έλεγχοι αλλά και οι συμβουλές από τους αρμόδιους φορείς.
Οι διατροφικές παγίδες αλλά και ο συχνά ασύδοτος τρόπος λειτουργίας της αγοράς, επιτάσσουν αυξημένη προσοχή από την πλευρά των καταναλωτών. Οι φορείς προτρέπουν τους καταναλωτές να είναι προσεκτικοί και να προμηθεύονται από εγκεκριμένες εγκαταστάσεις τρόφιμα που φέρουν τις απαραίτητες ενδείξεις και σήμανση καταλληλότητας. Οι δε υπεύθυνοι των επιχειρήσεων τροφίμων πρέπει να τηρούν την κείμενη νομοθεσία όσον αφορά στην υγιεινή και ασφάλεια των τροφίμων.
Τα ζώα που προορίζονται για σφαγή και την παραγωγή κρέατος, υπόκεινται υποχρεωτικά σε πολλαπλούς κτηνιατρικούς ελέγχους πού αφορούν την προστασία της υγείας τους στα εκτροφεία, κατά την μεταφορά, την προ σφαγής εξέταση των ζώων και τη διαδικασία σφαγής τους. Σφάζονται σε εγκεκριμένα σφαγεία, στα οποία οι επίσημοι κτηνίατροι πέραν των παραπάνω ελέγχων διενεργούν και τον κρεοσκοπικό έλεγχο του παραγόμενου κρέατος.
- Όλα τα σφάγια υποχρεωτικά πρέπει να φέρουν σήμανση καταλληλότητας (σφραγίδα) ωοειδούς σχήματος και χρώματος λαμπρού κυανού (Ε 133) για τα εντός Ευρωπαϊκής Κοινότητας και καστανού (Ε 155) για τα εισαγόμενα από τρίτες χώρες. Επίσης πρέπει να φέρουν επισήμανση της χώρας προέλευσης των ζώων με σφραγίδα παραλληλόγραμμου σχήματος και επισήμανση ως προς το είδος του σφάγιου.
- Απαγορεύεται να δοθεί στην κατανάλωση κρέας στο οποίο δεν έχουν διενεργηθεί οι παραπάνω έλεγχοι και κρέας που δεν φέρει σήμανση καταλληλότητας.
- Απαγορεύεται από την εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία η σφαγή ζώων εντός των κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων με σκοπό την εμπορία του κρέατος τους.
- Τα θηράματα, εκτρεφόμενα ή άγρια (ημιάγριοι χοίροι, αγριογούρουνα, ελάφια, ζαρκάδια κ.α.) θα πρέπει να διατίθενται στην αγορά μόνο εφόσον πληρούν του όρους της νομοθεσίας και προσφέρονται στον καταναλωτή έχοντας υποστεί πλήρη εκδορά (γδάρσιμο) σε εγκεκριμένη εγκατάσταση, δίχως να υπάρχουν τεμάχια δέρματος σε αυτά και να φέρουν σήμα καταλληλότητας της εγκατάστασης παραγωγής τους, ωοειδούς σχήματος.
- Τα σφάγια γαλοπούλας διατίθενται στην αγορά μόνο εφόσον πληρούν τις απαιτήσεις της νομοθεσίας, έχουν υποστεί αποπτίλωση και απεντέρωση (να μην υπάρχουν επάνω φτερά, πούπουλα και εντόσθια) και φέρουν σήμα αναγνώρισης της εγκατάστασης παραγωγής τους, ωοειδούς σχήματος σε καρτελάκι ή ετικέτα.
- Τα λαγόμορφα (λαγοί, κουνέλια) θα πρέπει να διατίθενται στην αγορά μόνο εφόσον πληρούν τους όρους της νομοθεσίας, έχουν πλήρη εκδορά (γδάρσιμο) σε εγκεκριμένη εγκατάσταση, δίχως να υπάρχουν τεμάχια δέρματος σε αυτά και να φέρουν σήμα αναγνώρισης της εγκατάστασης παραγωγής τους, ωοειδούς σχήματος σε καρτελάκι ή ετικέτα.
- Όλα τα κρέατα διατίθενται στον καταναλωτή υπό ψύξη (2-4ο C) ή πωλούνται κατεψυγμένα, συντηρούμενα σε θερμοκρασία μικρότερη των -18ο
Επιπρόσθετες οδηγίες
Στα παραπάνω προστίθενται αντίστοιχες οδηγίες του Ενιαίου Φορέα Ελέγχου Τροφίμων (Ε.Φ.Ε.Τ.) και αφορούν σε ευρύτερο φάσμα τροφίμων. Οι ειδικοί συνιστούν στους καταναλωτές:
- Να αγοράζουν από επίσημα και ελεγχόμενα σημεία της αγοράς. Οι αγορές τροφίμων από πλανόδιους περιστασιακούς πωλητές θα πρέπει να αποφεύγονται συστηματικά, διότι αποτελούν πηγή διάθεσης μη ελεγχόμενων τροφίμων που μπορεί να παραπλανήσουν τον καταναλωτή και να προκαλέσουν μικρά ή μεγάλα προβλήματα στην υγεία του.
- Να αγοράζουν πουλερικά και κρεατικά που είναι τοποθετημένα σε ψυγεία ή προθήκες-ψυγεία και όχι αυτά που βρίσκονται εκτός ψυγείου, κρέμονται από τσιγκέλια και είναι εκτεθειμένα σε σκόνη και μικρόβια.
- Να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στους χειρισμούς των τροφίμων από το προσωπικό, στις συνθήκες καθαριότητος του προσωπικού, του εξοπλισμού και του χώρου απ’ όπου προμηθεύονται τα πουλερικά, τα κρεατικά και άλλα ευαλλοίωτα προϊόντα (γαλακτοκομικά, αυγά κλπ).
- Ο καταναλωτής πρέπει πάντα να συγκρίνει την τιμή με την ποιότητα του κρέατος και να αναζητεί τις σφραγίδες υγειονομικών ελέγχων που δείχνουν ότι οι αρμόδιες κτηνιατρικές υπηρεσίες έχουν κάνει τον απαιτούμενο έλεγχο.
- Τα συσκευασμένα τυριά θα πρέπει να φέρουν σήμανση αναγνώρισης (οβάλ σφραγίδα) με τα αρχικά της χώρας παραγωγής και τον αριθμό έγκρισης του παρασκευαστή. Επίσης, η ημερομηνία ανάλωσης (λήξης) θα πρέπει να αναγράφεται επάνω στη συσκευασία.
- Η κοπή των τυριών (σε φέτες, κομμάτι κλπ) θα πρέπει να γίνεται παρουσία του πελάτη. Τα τυριά πρέπει να συντηρούνται στο ψυγείο.
- Τα προϊόντα που περιέχουν φυτικά λιπαρά (αντί ζωικού λίπους) είναι μη γαλακτοκομικά προϊόντα και πρέπει να διατίθενται προς πώληση σε διακριτούς χώρους από αυτούς των γαλακτοκομικών.
- Τα αυγά πρέπει να διατίθενται στην αγορά έχοντας τις παρακάτω πληροφορίες στη συσκευασία ή σε πινακίδα: Κωδικό παραγωγού, μέθοδο εκτροφής, ελάχιστο χρόνο διατήρησης, ποιότητα και βάρος. Αποφεύγουμε να αγοράζουμε αυγά με μη φυσιολογικό κέλυφος (σπασμένο, λερωμένο κλπ.). Δεν καταναλώνουμε αυγά τα οποία παρουσιάζουν στο εσωτερικό αλλοιώσεις στα οργανοληπτικά τους χαρακτηριστικά (αιμορραγικές κηλίδες, οσμές, αλλαγή χρώματος κλπ).
- Για την ασφάλεια και την υγιεινή των προϊόντων ζαχαροπλαστικής, θα πρέπει τα προϊόντα αυτά να διατηρούνται στο ψυγείο με τις σωστές θερμοκρασίες συντήρησης, λόγω του ευαλλοίωτου χαρακτήρα τους.
- Εξετάζετε προσεχτικά την επισήμανση στα προϊόντα ζαχαροπλαστικής και ιδιαίτερα σε εκείνα που περιέχουν σοκολάτα, για να διαπιστώσετε εάν πρόκειται για πραγματική ή για «απομίμηση σοκολάτας», κυρίως για αποφυγή παραπλάνησης και κερδοσκοπίας και όχι για λόγους υγιεινής.
- Τέλος, επειδή αυτές τις ημέρες παρασκευάζονται και μαγειρεύονται περισσότερα τρόφιμα από αυτά που καταναλώνονται άμεσα, συνιστάται τα μαγειρεμένα φαγητά να μην μένουν εκτός ψυγείου περισσότερο από δύο ώρες. Η δε αποθήκευσή τους να γίνεται πάντοτε σε κλειστούς περιέκτες, μακριά από νωπά τρόφιμα.
