Από την 1η Φεβρουαρίου, 45 εταιρείες και οργανισμοί στη Γερμανία δοκιμάζουν στην πράξη την τετραμερή εβδομάδα εργασίας για έξι μήνες. Οι εργαζόμενοι θα λαμβάνουν πλήρη μισθό, παρά το γεγονός ότι εργάζονται λιγότερες ώρες στο γραφείο ή στο σπίτι.
Το όλο εγχείρημα είναι μια πρωτοβουλία της εταιρείας συμβούλων διαχείρισης «Intraprenör» σε συνεργασία με την Μη Κυβερνητική Οργάνωση «4 Day Week Global».
Πώς όμως μπορεί να λειτουργήσει η τετραήμερη εβδομάδα εργασίας όταν τόσες και τόσες επιχειρήσεις στη Γερμανία υποφέρουν από έλλειψη εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού; Δεν θα ήταν προτιμότερο οι εργαζόμενοι να δουλεύουν περισσότερο αντί για λιγότερο;
Οι υποστηρικτές της τετραήμερης εβδομάδας εργασίας θεωρούν ότι θα συμβάλει στην αντιμετώπιση της έλλειψης ειδικών εργαζομένων, επειδή -κατά την εκτίμησή τους- θα αυξήσει την παραγωγικότητα των εργαζομένων. Επιχειρηματολογούν λέγοντας ότι οι άνθρωποι που εργάζονται μόνο τέσσερις ημέρες την εβδομάδα αντί για πέντε, έχουν περισσότερα κίνητρα και επομένως είναι πιο παραγωγικοί. Επιπλέον, θεωρούν ότι θα βρεθούν περισσότεροι συμμετέχοντες για μια θέση με τετραμερή εργασία, οι οποίοι δεν ήθελαν ή δεν μπορούσαν να εργαστούν πενθήμερο. Πιστεύουν ότι ακριβώς με αυτό τον τρόπο θα περιοριστεί η έλλειψη ειδικού εργατικού δυναμικού.
Οι αναρρωτικές μειώθηκαν κατά 66%
Η τετραήμερη εβδομάδα έχει ήδη δοκιμαστεί στην πράξη. Από το 2019 η Μη Κυβερνητική Οργάνωση «4DWG» εφαρμόζει τέτοια πιλοτικά προγράμματα στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Νότια Αφρική, την Αυστραλία, την Ιρλανδία και τις Η.Π.Α. Σύμφωνα με την οργάνωση, στην πρωτοβουλία της έχουν συμμετάσχει μέχρι σήμερα περισσότερες από πεντακόσιες εταιρείες. Τα αποτελέσματα δείχνουν να επιβεβαιώνουν τις προσδοκίες θετικά.
Σύμφωνα με τους ερευνητές του Κέιμπριτζ και της Βοστώνης, οι αναρρωτικές άδειες μειώθηκαν κατά περίπου 66%, ενώ παράλληλα σχεδόν το 40% των εργαζομένων δήλωνε μετά το τέλος του εγχειρήματος, ότι είχε λιγότερο άγχος από ό,τι πριν. Ενδιαφέρον επίσης ότι ο αριθμός των εργαζομένων που παραδόθηκε από τη θέση εργασίας του περιορίστηκε κατά 57%. Ίσως το σημαντικότερο όμως είναι ότι οι ερευνητές κατέγραψαν κατά μέσο όρο αύξηση του τζίρου περίπου 1,4%. Ας σημειωθεί τέλος ότι 56 από τις 61 συμμετέχουσες επιχειρήσεις δήλωσαν ότι θα διατηρούσαν την τετραήμερη εβδομάδα εργασίας και μετά το τέλος του πειράματος.
Θα υπάρξει έλλειμμα ωρών εργασίας;
Οι γερμανικές εταιρείες που θα συμμετάσχουν στο δοκιμαστικό πρόγραμμα της τετραμερούς εργασίας υπέβαλαν αίτηση πριν από μερικούς μήνες. Εδώ βρίσκεται η ρίζα του προβλήματος, δηλώνει ο ειδικός σε ζητήματα αγοράς Έντζο Μπέμπερ, ο οποίος επικρίνει τα μέχρι τώρα αποτελέσματα των πιλοτικών προγραμμάτων. Ο γερμανός επιστήμονας εργάζεται στο Πανεπιστήμιο Ρέγκενσμπουργκ και στο Ινστιτούτο Ερευνών για την Αγορά Εργασίας και την Επαγγελματική Έρευνα.
Όπως εξηγεί, μόνο εταιρείες για τις οποίες έχει νόημα η τετραήμερη εβδομάδα εργασίας κατέθεσαν αίτηση συμμετοχής στο εγχείρημα. Όλες αυτές οι εταιρίες δεν είναι αντιπροσωπευτικές για το σύνολο της οικονομίας. Παρατηρείται επίσης ότι δεν μειώνονται μόνο οι ώρες εργασίας την εβδομάδα, αλλά επηρεάζονται αρνητικά τόσο οι διαδικασίες όσο και η οργάνωση. Σε περίπτωση που πράγματι καταγράφεται στο πείραμα αύξησης της παραγωγικότητας, δεν είναι απαραίτητο να συνδεθεί με τη μείωση των ωρών εργασίας, εκτιμά ο γερμανικός ειδικός.
Με τις εκτιμήσεις αυτές συμφωνεί ο Χόλγκερ Σέφερ από το Ινστιτούτο της Γερμανικής Οικονομίας (I.W. Köln). Πιστεύει ότι η καθιέρωση της τετραήμερης εργασίας ανά εβδομάδα είναι αντιπαραγωγική. «Αυτό που με μια πρώτη ματιά δείχνει να έχει νόημα αποδεικνύεται εν τέλει προβληματικό: Αν όλες οι επιχειρήσεις υιοθετήσουν την τετραήμερη εβδομάδα εργασίας θα υπάρξει έλλειμμα ωρών εργασίας», καταλήγει ο γερμανός ειδικός. Παρ’ όλα τα επιχειρήματα κατά, η μεγαλύτερη γερμανική συνδικαλιστική οργάνωση I.G. Metall τάσσεται εδώ και καιρό υπέρ της μείωσης των ωρών εργασίας. Γεγονός πάντως είναι ότι στη χαλυβουργία έχει ήδη καθιερωθεί η 35ωρη εργασία την εβδομάδα.
Ίνζα Βρέντε
επιμέλεια: Στέφανος Γεωργακόπουλος
Deutsche Welle
